Badania koagulologiczne

Badania koagulologiczne

Badania koagulologiczne są wykonywane w Pracowni Hematologii i Koagulologii, w siedzibie RCKiK w Lublinie, ul. Żołnierzy Niepodległej 8, pok. 212 na I piętrze, tel. 81 532 62 75 do 77, wew. 110, 129.

Próbki od dorosłych pacjentów są pobierane od poniedziałku do piątku od godz. 7.30 do godz. 11.30.
Pacjent zgłaszający się do RCKiK w Lublinie celem wykonania badań powinien posiadać dokument tożsamości ze zdjęciem (np. dowód osobisty, paszport, prawo jazdy).

Lista wykonywanych badań:

• screeningowe badania osoczowego układu krzepnięcia:

   - PT - czas protrombinowy (Prothrombin Time), wyrażony w sekundach i INR – międzynarodowym znormalizowanym współczynniku protrombinowym
   - APTT - czas częściowej tromboplastyny po aktywacji (Activated Partial Thromboplastin Time, dawniej: czas kaolinowo-kefalinowy)
   - fibrynogen
   - TT czas trombinowy (Thrombin Time)

Wykonanie badań screeningowych jest zalecane przed każdym zabiegiem operacyjnym, w celu wykluczenia obecności u pacjenta osoczowej skazy krwotocznej.

• badania w kierunku diagnostyki wrodzonych osoczowych skaz krwotocznych:

   -  czynnik VIII - wykonywany przy podejrzeniu hemofilii A i choroby von Willebranda
   -  czynnik von Willebranda – antygen i aktywność - wykonywany przy podejrzeniu choroby von Willebranda
   -  czynnik IX - wykonywany przy podejrzeniu hemofilii B
   -  czynnik XII - wykonywany przy podejrzeniu anomalii Hagemanna
   -  czynniki: II, V, VII, X, XI, - wykonywane przy podejrzeniu rzadko występujących niedoborów pojedynczych czynników krzepnięcia
   -  obecność, a w przypadku wykrycia również miano inhibitorów czynników VIII i IX u chorych na hemofilię wrodzoną

We wrodzonych osoczowych skazach krwotocznych objawy sięgają dzieciństwa i występują u innych członków rodziny. Charakterystyczne są krwawienia dostawowe, intensywne krwawienia po zranieniach, skaleczeniach, zabiegach chirurgicznych; krwawienia po ekstrakcji zębów; łatwe siniaczenie; krwawienia z błon śluzowych; u kobiet dodatkowo intensywne i przedłużające się krwawienia miesięczne.

• badania w kierunku diagnostyki nabytych osoczowych skaz krwotocznych:

   -  badanie obecności krążącego antykoaguklantu, ilościowe oznaczenie poziomu inhibitora czynnika VIII, oznaczenie czynnika VIII – badania wykonywane w diagnostyce laboratoryjnej nabytej hemofilii.

Nabyta hemofilia  - pojawia się u osób z pierwotnie prawidłowym poziomem czynnika VIII, zarówno mężczyzn jak i u kobiet (w przeciwieństwie do hemofilii wrodzonej). Występuje najczęściej w 6-7 dekadzie życia, w przebiegu chorób o podłożu autoimmunologicznym, chorób wirusowych i bakteryjnych, po niektórych lekach, u kobiet w czasie ciąży oraz w ciągu 6 miesięcy po porodzie a także u ludzi zdrowych bez uchwytnej przyczyny. Charakterystyczne objawy: pojawiające się nagle rozległe wylewy podskórne, krwawienia do tkanek miękkich, masywny krwotok z dróg rodnych po porodzie.

   - oznaczenie czynników:  II, VII, IX, X (czynników zależnych od witaminy K, tzw. czynników zespołu protrombiny)

Obniżona aktywność tych czynników może  pojawić się przy upośledzonym wytwarzaniu witaminy K,  jej niedostatecznej podaży w pożywieniu lub jej upośledzonym wchłanianiu np. przy restrykcyjnych dietach, po antybiotykoterapii, przy zahamowanym wydzielaniu żółci do światła jelita (np. kamica, nowotwór), pod wpływem niektórych leków, a także przy przedawkowaniu doustnych antykoagulantów (pochodnych dihydroksykumaryny).

   -  wszystkie czynniki krzepnięcia, antytrombina , białko C i S – badania wykonywane w chorobach wątroby.

W nabytych osoczowych skazach krwotocznych objawy takie, jak: wylewy podskórne, łatwe siniaczenie, krwawienia z nosa, dziąseł, krwiomocz, krwawienie z przewodu pokarmowego, pojawiają się w określonym momencie życia i nie występują u innych członków rodziny.

• badania w kierunku diagnostyki trombofili:  

   - antytrombina
   - białko C
   - białko S
   - APCR-V (oporność na aktywne białko C spowodowana obecnością czynnika V Leiden)
   - czynnik VIII
   - antykoagulant toczniowy - LAC 
   - przeciwciała antykardiolipinowe klasy IgG i IgM
   - przeciwciała anty-β₂-glikoproteina I  klasy IgG i IgM

Trombofilia - jest to skłonność do występowania epizodów zakrzepowo- zatorowych  np. zakrzepicy żył głębokich kończyn dolnych, zapalenia zakrzepowego żył powierzchniowych,  zatorowości płucnej, udarów mózgu, tzw. nawykowych poronień u kobiet. Badania w kierunku trombofilii są również zalecane u kobiet przed rozpoczęciem doustnej antykoncepcji oraz hormonalnej terapii zastępczej.

Koszt wykonania poszczególnych badań umieszczony jest w zakładce  INFORMACJE DLA SZPITALI cennik

Przygotowanie pacjenta do badań koagulologicznych:

   -  Rano można zjeść lekkie śniadanie, nie ma konieczności bycia „na czczo”.
   -  Należy powstrzymać się od intensywnego wysiłku fizycznego oraz unikać stresu w okresie doby poprzedzającej badanie.
   -  Odpocząć około 20 minut bezpośrednio przed pobraniem krwi.
   -  W przypadku badań czynników krzepnięcia: II, V, VII, VIII, IX, X, XI, XII oraz APCR-V – nie można być w trakcie leczenia heparyną wysokocząsteczkową, ponieważ wpływa ona na badania w sposób uniemożliwiający ich wykonanie lub właściwą interpretację.

-  W przypadku badania obecności antykoagulantu toczniowego:

◦  nie można przyjmować heparyny wysokocząsteczkowej, ponieważ wpływa ona na badania w sposób uniemożliwiający właściwą interpretację,
◦  jeżeli pacjent jest leczony heparyną drobnocząsteczkową – ostatnia dawka może być podana do 12 godzin przed pobraniem próbki,
◦  jeżeli pacjent przyjmuje doustne antykoagulanty – badanie można wykonać  7 – 14 dni po odstawieniu leku lub/oraz gdy INR < 1,5.

 -  W przypadku badań: białko C, białko S (badania w kierunku wrodzonej trombofilii) –pacjent nie może być w trakcie leczenia doustnymi antykoagulantami, należy rozważyć odstawienie leku pod kontrolą lekarza prowadzącego i/lub przejście na leczenie heparyną drobnocząsteczkową ok. 2 – 3 tygodnie przed pobraniem próbki na badania.

-  W przypadku monitorowania leczenia doustnymi antykoagulantami (PT – INR) pacjent nie może przyjmować leku min. 12 godzin przed pobraniem próbki.

-  W przypadku badania w kierunku wykrycia choroby von Willebranda – na pobranie próbki należy zgłosić się rano, po min. 8-godzinnym wypoczynku nocnym, u kobiet na początku cyklu miesięcznego, nie będąc w ciąży.